Alt ve Üst Dudak Seğirmesi Neden Olur, Nasıl Geçer?

Dudak seğirmesi, genellikle istemsiz kas kasılmaları sonucu ortaya çıkar ve çoğu zaman zararsızdır. Yorgunluk, stres, vitamin eksiklikleri ve sinir sistemi rahatsızlıkları bu duruma neden olabilir. Semptomlar genellikle kısa süreli ve kendiliğinden düzelir.

Mineral ve vitamin eksiklikleri, özellikle magnezyum ve B grubu vitaminlerinin yetersizliği, dudak kaslarında istemsiz kasılmalara yol açabilir. Bu durumda dengeli beslenme ve takviye kullanımı faydalı olur.

Sinir sistemi kaynaklı seğirmeler, periferik sinir irritasyonu veya merkezi sinir sistemi bozukluklarına bağlı olabilir. Uzun süre devam eden seğirmeler nörolojik değerlendirme gerektirir.

Stres ve yorgunluğa bağlı seğirmeler, kasların geçici olarak aşırı uyarılmasından kaynaklanır. Uyku düzeninin sağlanması, gevşeme teknikleri ve yaşam tarzı değişiklikleri semptomları azaltır.

Kulak Burun Boğaz Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı
Prof. Dr. Murat Topdağ

1978 yılından Malatya da doğan Murat Topdağ ilk ve orta öğrenimini tamamladıktan sonra lise eğitimini İstanbul da yapmış ve üniversite eğitimini Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce bölümünde bitirmştir. Prof.Dr. Murat Topdağ evli ve 2 çocuk babasıdır.

Özgeçmiş Tedaviler

Özgeçmiş Akademik Kurslar & Sertifikalar Tedaviler

Dudak Seğirmesinin Yaygın Nedenleri Nelerdir?

Dudak seğirmesi yani fasikülasyon çeşitli sağlık ve yaşam tarzı faktörlerinden kaynaklanabilir. Bu durum genellikle zararsız olsa da bazen altında yatan ciddi nedenler bulunabilir. Dudak seğirmesi genelde geçici bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkar; ancak sık veya kontrol edilemez olursa bazı nörolojik bozuklukların belirtisi olabilir.

Yaşam Tarzı Faktörleri:

• Stres ve kaygı dudakların çevresindeki kaslarda gerginliğe ve seğirmeye yol açar.
• Yorgunluk uykusuzluk sonucunda kasların aşırı kullanımı seğirmelere neden olabilir.
• Kafein tüketimi uyarıcı etkisiyle kas seğirmelerini tetikleyebilir.
• Dehidrasyon ve elektrolit dengesizlikleri kas kramplarını ve seğirmeleri artırabilir.

Elektrolit Dengesizlikleri:

• Hipokalsemi kasların düzgün çalışması için gerekli olan kalsiyum eksikliğinden kaynaklanır.
• Hipokalemi düşük potasyum seviyeleri kasların kasılma fonksiyonlarını bozabilir.

Nörolojik Bozukluklar:

• Yüz felci yüzün bir yarısındaki kas güçsüzlüğü ve seğirmeye neden olabilir.
• Hemifasiyal spazm yüzün bir tarafında istemsiz kasılmalar yaratır.
• Tourette sendromu istemsiz hareketler ve seslerle kendini gösterir.
• Parkinson hastalığı dudak titremelerine yol açabilir.
• Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS) motor nöronları etkileyerek kas seğirmelerine sebep olur.

İlaç Yan Etkileri:

• Bazı ruh sağlığı ve kas hastalıkları ilaçları yan etki olarak dudak seğirmesine yol açabilir.

Diğer Tıbbi Durumlar:

• Hipoparatiroidizm paratiroid hormonunun düşük üretimi nedeniyle kalsiyum eksikliğine ve kas seğirmelerine neden olur.
• Geçmişte yaşanan travmalar yüz sinirine veya beyin sapına zarar vererek seğirmelere yol açabilir.

Stres Dudak Seğirmesine Nasıl Yol Açar?

Stresin dudak seğirmesine yol açmasının temelinde sinir sistemi ve kas fonksiyonları üzerindeki etkileri yatar. Stres anında vücut kortizol ve adrenalin gibi hormonlar salgılar. Bu hormonlar “savaş ya da kaç” tepkisi çerçevesinde kalp atış hızını artırır kas gerginliğini ve sinir sistemi aktivitesini yükseltir. Sonuç olarak vücutta çeşitli fizyolojik değişiklikler meydana gelir. Bu süreçte yüz ve boyun bölgelerinde özellikle belirginleşen kas gerginliği dudak seğirmesine yol açabilir.

• Fizyolojik Tepkiler: Stres hormonları fizyolojik olarak vücudu yüksek alert durumuna geçirir kas gerginliği artar.
• Kas Gerginliği: Kronik gerginlik kas yorgunluğuna ve sonucunda spazmlara neden olur.
• Sinir Sistemi Aktivasyonu: Aşırı aktivasyon istemsiz kas spazmlarını tetikler.

Ayrıca stres nörolojik rahatsızlıkları kötüleştirebilir veya psikosomatik spazmlara neden olabilir. Bu tür spazmlar genellikle sinir sisteminin aşırı uyarılmasıyla ilişkilidir ve dudak seğirmesi bu duruma dahil olabilir. Stres aynı zamanda beslenme ve hidrasyon üzerinde dolaylı yollardan etkili olur. Örneğin artan kafein veya alkol tüketimi dehidrasyona neden olarak elektrolit dengesizliklerine yol açabilir. Potasyum ve kalsiyum gibi elektrolitler kas fonksiyonları için kritik öneme sahiptir ve bu dengesizlikler dudak seğirmesine katkıda bulunabilir. Son olarak stres uyku düzenini bozar ve yorgunluğa neden olur. Yorgun kaslar özellikle dudak çevresinde yeterli dinlenme şansı bulamadıklarında seğirme eğilimindedir.

Susuzluk Dudak Seğirmesine Neden Olabilir Mi?

Susuzluk dudak seğirmesine yol açabilen temel faktörlerden biridir. Vücut yeterli miktarda sıvı almadığında elektrolit dengesi bozulur. Bu dengesizlik özellikle sodyum potasyum ve magnezyum gibi hayati elektrolitlerin kaybına neden olur. Bu elektrolitler kas fonksiyonlarını ve sinir iletimini doğrudan etkiler. Elektrolitlerin azalması kaslarda özellikle dudak kaslarında istemsiz kasılmaları tetikler. Bu durum genellikle hafif ve geçici seğirmeler şeklinde kendini gösterir.

Elektrolit eksikliği ayrıca şu belirtilere neden olabilir:

• Kas yorgunluğu
• Kas krampları

Bu semptomlar dudak seğirmeleriyle doğrudan ilişkilidir. Vücuttaki sıvı seviyesinin düşük olması sinir uyarılarının iletimini zorlaştırır. Bu durum sinirlerin uyarılma şeklini değiştirir ve kasların kontrolsüz şekilde kasılmasına yol açar. Dehidrasyonun neden olduğu kas ve sinir fonksiyonlarındaki bu bozulma dudaklarda seğirmelerle sonuçlanabilir.

Dudak seğirmelerinin önlenmesi için yeterli miktarda sıvı tüketimi şarttır. Günlük sıvı alımının artırılması elektrolit dengesini korumaya yardımcı olur. Böylece vücut kas ve sinir fonksiyonlarını daha etkin bir şekilde sürdürebilir.

Dudak Seğirmesi Nörolojik Bir Bozukluğun Belirtisi Midir?

Dudak seğirmesi çeşitli nörolojik bozuklukların belirtisi olabilir. Bu tür seğirmeler genellikle geçici ve zararsızdır; fakat bazı durumlarda daha ciddi sağlık sorunlarına işaret eder. Özellikle hemifasiyal spazm yüzün bir tarafında meydana gelen istemsiz kasılmaları içerir. Bu durum bazen damar veya tümör baskısıyla ilişkilendirilir. Tedavi yöntemleri arasında botulinum toksini enjeksiyonları öne çıkar.

Amyotrofik Lateral Skleroz motor nöron hastalığı grubuna ait ilerleyici bir bozukluktur. Dudak seğirmesi ALS semptomlarının bir parçası olarak kabul edilir. Bell felci ise genellikle yüzün bir tarafında kas güçsüzlüğüne yol açar ve çoğu zaman viral enfeksiyonlarla bağlantılıdır.

Parkinson hastalığı hareketleri etkileyen kronik ve ilerleyici bir durumdur. Bu hastalıkta dudak seğirmesi erken belirtiler arasında yer alır. Oromandibular Distoni ve Meige Sendromu ise tekrarlayan kas kasılmaları ile karakterize edilir ve bu durumlar sıklıkla beyin sapı anormallikleriyle ilişkilidir.

Hemifasiyal Spazm:

• İstemsiz kas spazmları
• Botulinum toksini enjeksiyonları

Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS):

• Motor nöron hastalığı
• Kas güçsüzlüğü ve atrofi

Bell Felci:

• Kas güçsüzlüğü
• Kortikosteroidler ve antiviral ilaçlar

Parkinson Hastalığı:

• Hareket bozukluğu
• Kas sertliği

Oromandibular Distoni ve Meige Sendromu:

• İstemsiz kas kasılmaları
• Botulinum toksini enjeksiyonları

Hiparparatiroidizm ve Tourette Sendromu gibi diğer durumlar da kas seğirmelerine neden olabilir. Hipoparatiroidizmde düşük kalsiyum seviyeleri Tourette Sendromunda ise genetik ve çevresel faktörler etkilidir.

Beslenme Yetersizlikleri Dudak Seğirmesini Nasıl Etkiler?

Dudak seğirmesi çeşitli beslenme yetersizliklerinden kaynaklanabilir ve bu durum çoğunlukla düzeltilerek rahatlama sağlanabilir. Özellikle magnezyum kas fonksiyonlarında temel bir elementtir. Yeterli magnezyum sinir iletimini destekler ve kasların düzgün çalışmasını sağlar. Eksikliği ise kaslarda istemsiz kasılmaları tetikleyebilir.

Kalsiyum eksikliği de kas kasılmalarını doğrudan etkiler. Sinir sinyallerinin iletilmesinde kritik bir rol oynar. Kalsiyum seviyelerinin artırılması kas spazmlarının ve seğirmelerin azalmasına yardımcı olur.

D vitamini kalsiyumun emiliminde kilit bir faktördür. Yetersiz D vitamini kas güçsüzlüğü ve spazmlar gibi sorunlara yol açabilir. Bu vitaminin düzeyleri optimal seviyede tutularak kas sağlığı desteklenebilir.

Potasyum eksikliği kas krampları ve seğirmelerle sonuçlanabilir. Bu mineral sinir iletiminde ve kasılma mekanizmalarında önemli bir rol oynar.

B12 vitamini sinir dokusu için esastır ve eksikliği çeşitli nörolojik sorunlara yol açabilir. Bu vitaminin yeterli seviyede alınması sinir sağlığını korur ve kas seğirmelerini minimize eder.

• Magnezyum kaynakları: yeşil yapraklı sebzeler, kuruyemişler, tam tahıllar.
• Kalsiyum kaynakları: süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, badem.
• D vitamini kaynakları: balık yağları, güneş ışığı, süt ürünleri.
• Potasyum kaynakları: muz, avokado, patates.
• B12 vitamini kaynakları: et ürünleri, süt, yumurta.

İlaçlar Dudak Seğirmesine Neden Olabilir Mi?

İlaçların dudak seğirmesi üzerindeki etkileri kullanılan ilaç türüne göre değişiklik gösterebilir. Özellikle bazı ilaç sınıfları yan etki olarak bu durumu tetikleyebilir. İstem dışı kas kasılmalarına yol açabilen önemli ilaçlar şunlardır:

• Kortikosteroidler: Prednizon gibi ilaçların doz azaltım süreci dudak seğirmesine neden olabilir.
• Trisiklik Antidepresanlar: Nortriptilin gibi ilaçlar ruh sağlığı koşullarını tedavi ederken kas seğirmelerini tetikleyebilir.
• Antikonvülzanlar: Epilepsi tedavisinde kullanılan ilaçlar bazen dudak seğirmesine yol açabilir. Bu ilaçlar şiddetli seğirmeleri kontrol etmekte de kullanılır.
• Myastenia Gravis Tedavisi: Neostigmin gibi ilaçlar kas seğirmelerine yol açabilir.
• Anestezi: Süksinilkolin anestezi sırasında kas seğirmelerine yol açabilir.
• Botulinum Toksini: Kas spazmlarını tedavi etmek amacıyla kullanılır ve bazen kas seğirmelerine neden olabilir.
• Uyarıcılar: Kafein ve bazı DEHB ilaçları yüksek dozlarda kullanıldığında sinir sistemi aktivitesinin artmasıyla dudak seğirmesine yol açabilir.

Dudak Seğirmesinin Tedavisi Nasıl Yapılır?

Dudak seğirmesi tedavisinde cerrahi yöntemler özellikle ileri vakalarda etkili çözümler sunar. Tedavi yöntemlerinin başında Mikrodamar Dekompresyonu (MVD) gelir. Bu yöntem yüz sinirine baskı yapan damarların düzeltilmesiyle gerçekleştirilir. Operasyon sırasında kafatasından küçük bir bölüm çıkarılır ve sinirle damar arasına tampon yerleştirilerek sıkışmanın önüne geçilir.

Ayrıca Seçici Periferik Sinir Kesimi de dudak seğirmesi tedavisinde kullanılır. Bu operasyonla kas kasılmalarını kontrol altına almak için anormal sinir sinyalleri azaltılır.

Son olarak daha nadir uygulanan bir yöntem olan Miyektomi seğirmeden sorumlu kasların bölümlerinin çıkarılmasını içerir. Bu yöntem diğer tedavilerin yetersiz kaldığı durumlar için bir alternatif sunar.

Mikrodamar Dekompresyonu (MVD):

• Yüz sinirine baskı yapan damarların düzeltilmesi
• Kafatasından küçük bir bölümün çıkarılması
• Sinir ve damar arasına tampon yerleştirilmesi

Seçici Periferik Sinir Kesimi:

• Anormal sinir sinyallerinin azaltılması
• Kas kasılmalarını kontrol altına alma

Miyektomi:

• Seğirmeden sorumlu kasların bölümlerinin çıkarılması

Sıkça Sorulan Sorular

Kaynakça:

https://www.healthline.com/health/lip-twitching

https://www.medicalnewstoday.com/articles/321105

Prof. Dr. Murat Topdağ

KBB ( Kulak Burun Boğaz)  Doktoru Prof. Dr. Murat Topdağ, 1978 yılında Malatya’da doğmuştur. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 2004-2009 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı’nda uzmanlık eğitimini tamamlamıştır. 2017’de Acıbadem Altunizade Hastanesi’nde görev yapmaya başlamıştır.. 2022 yılından itibaren İstanbul Kadıköy’de bulunan kendi kliniği MD ENT İstanbul’da da hastalarına hizmet vermektedir.