Boğazda Bir Şey Varmış Hissi Neden Olur ve Nasıl Geçer?

Boğazda bir şey varmış hissi, genellikle reflü, kas spazmı veya alerji gibi iyi huylu nedenlerden kaynaklanır. Ancak nadiren tümör veya yapısal bozukluklar da bu hisse yol açabilir. Altta yatan sebebin belirlenmesi tedavi için esastır.

Reflüye bağlı durumlarda mide asidinin boğaza ulaşması tahrişe neden olur. Kas spazmları ise yutma sırasında rahatsızlık hissi yaratabilir. Tanı için endoskopi ve görüntüleme testleri kullanılır.

Tedavi, nedene yönelik olarak planlanır. Reflü durumunda diyet düzenlemeleri ve ilaç tedavisi, kas spazmlarında gevşeme egzersizleri uygulanır. Alerjiye bağlı durumlarda ise antihistaminik ilaçlar tercih edilir.

Şikâyetlerin uzun sürmesi, altta ciddi bir hastalık olasılığını düşündürür. Bu nedenle rahatsızlık devam ederse kulak burun boğaz uzmanına başvurmak gerekir.

Boğazda bir şey varmış hissi neden olur?

Boğazda bir şey varmış gibi hissetmek tıbbi adıyla globus pharyngeus birkaç sağlık sorunundan kaynaklanabilir. En sık rastlanan nedenlerden biri gastroözofageal reflü hastalığıdır. Bu durumda mide asidi yemek borusuna geri kaçar ve boğazı tahriş eder. Bu süreç genellikle yanma hissi ve regürjitasyonla birlikte gelir. Boğaz iltihabı da bu hissi tetikleyebilir. Özellikle kronik farenjit bademcik iltihabı veya sinüzit gibi durumlar boğazda iltihaplanmaya ve bu hisse neden olur. Bunlara ek olarak tiroid bozuklukları da boğazda rahatsız edici bir baskı hissi yaratabilir.

• Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD): Mide asidinin yemek borusuna geri akması
• Boğaz İltihabı: Kronik farenjit, bademcik iltihabı, sinüzit
• Tiroid Bozuklukları: Guatr gibi tiroid genişlemesi

Yemek borusu hareket bozuklukları yemeklerin boğazdan mideye geçişini zorlaştırır ve bu durum yutma güçlüğü ile birlikte hissedilebilir. Anksiyete ve stres de kas gerginliğini artırarak benzer belirtilere yol açabilir. Dahası bazen gerçekten boğaza takılan yiyecek parçaları bu hissi tetikleyebilir. Bu tür durumlar genellikle yutma zorluğu ile birlikte gelir ve hemen tıbbi müdahale gerektirir. Ayrıca bazı ilaçlar tükürük üretimini azaltarak ağız kuruluğuna ve sonuç olarak globus hissine neden olabilir.

• Yemek Borusu Hareket Bozuklukları: Yutma güçlüğüne neden olan kas sorunları
• Anksiyete ve Stres: Duygusal stres altında kasların gerginleşmesi
• Yabancı Cisimler veya Yiyecekler: Gerçek fiziksel tıkanıklıklar
• İlaçlar: Tükürük üretimini azaltan antihistaminikler antidepresanlar

Bu belirtiler yaşam kalitesini etkileyebileceği için devam eden sorunlar tıbbi değerlendirme ve uygun tedavi gerektirir.

Tiroid sorunları boğazda bir şey varmış hissine yol açabilir mi?

Tiroid sorunları boğazda bir şeyin takılı kaldığı hissine yol açabilir. Bu durum özellikle tiroid bezinin anormal büyümesiyle ilişkilidir. Tiroid bezinin genişlemesi yemek borusuna veya soluk borusuna baskı yaparak bu hissi tetikler. Bu tür bir baskı yutkunma sırasında özellikle rahatsız edici olabilir. Tiroid sorunlarına bağlı olarak gelişen bu hissin ana nedenleri şunlardır:

• Tiroid Nodülleri: Tiroid bezindeki nodüller çevre dokulara baskı yapabilir.
• Guatr: Tiroid bezinin genişlemesi genellikle guatr olarak bilinir ve boğazda baskıya yol açabilir.
• Tiroid Kanseri: Kanserli bir nodül yeterince büyüdüğünde çevre dokulara baskı yapar.
• Tiroidit: Özellikle Hashimoto tiroiditi gibi iltihabi tiroid hastalıkları bezin şişmesine ve genişlemesine neden olur.

Bu sorunlar doğrudan boğazda takılma hissine sebep olabilir. Tedavi süreci altta yatan tiroid rahatsızlığının doğru tanımlanmasını gerektirir. Öncelikle bir endokrinoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi önemlidir. Uzman gerekli tetkik ve testlerle doğru tanıyı koyarak tedavi yöntemini belirler. Tedavi ilaç tedavisi veya hormon tedavisi şeklinde olabilir. Etkin bir tedaviyle tiroid bezinin normal işlevine dönmesi ve baskının azalması sağlanabilir. Böylece boğazda hissedilen rahatsızlık hissi de zamanla azalır ya da tamamen ortadan kalkar.

Tedavisi nasıl yapılır?

Boğazda bir şey takılmış gibi hissetmek için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bu yöntemler altta yatan nedenlere göre değişiklik gösterir. Hastalığın teşhis edilmesiyle birlikte uygun tedavi planı belirlenir.

Tanı ve Değerlendirme:

• KBB uzmanı boğazda rahatsızlığa yol açan sebepleri saptamak amacıyla ayrıntılı bir muayene gerçekleştirir.
• Bu muayene sırasında ses telleri ve tiroid bezinin durumunu gözlemlemek için laringoskopi yapılır.
• İnce iğne aspirasyon biyopsisi ve görüntüleme teknikleri nodüllerin varlığını ve doğasını değerlendirmede kullanılır.

Tıbbi Yönetim:

• Tiroid bozukluklarına yönelik tedaviler boğazda hissedilen rahatsızlığı azaltmaya yardımcı olabilir.
• Hipotiroidizm durumunda tiroid hormonu replasman tedavisi uygulanır.
• Hipertiroidizmde ise tiroid hormon üretimini azaltıcı ilaçlar tercih edilir.

Cerrahi Müdahale:

• Büyük tiroid nodülleri veya guatr gibi durumlar cerrahi müdahaleyi gerektirebilir.
• Ameliyat sırasında tiroid bezinin bir kısmı veya tamamı çıkarılabilir.

Ameliyat Sonrası Bakım:

• Hastalar ameliyat sonrası dönemde çeşitli komplikasyonlar açısından yakından takip edilir.
• Gerekirse hormon replasman tedavisi başlanabilir.

Uzun Süreli İzlem:

• Tiroid hormon seviyelerinin düzenli kontrolü uzun süreli sağlık takibi için önemlidir.
• Özellikle tiroidin bir kısmı çıkarılmışsa veya kanserli nodüller tedavi edilmişse rutin kontroller yapılır.

Bu tedavi yöntemleri hastanın durumuna ve belirtilerin şiddetine bağlı olarak uygulanır. Her hasta için özelleştirilmiş bir tedavi planı boğazda takılma hissinin nedenini etkili bir şekilde ele almayı ve bu rahatsız edici durumu hafifletmeyi amaçlar.

Sıkça Sorulan Sorular

Boğazda bir şey varmış hissi genellikle hangi durumlarla ilişkilidir?

Boğazda bir şey varmış hissi, gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) gibi durumlarla yaygın olarak ilişkilidir; yapılan çalışmalar, GERD hastalarının %38,7’sinin bu semptomu yaşadığını göstermektedir. Ayrıca özofagus motilite bozuklukları, globus hissi yaşayanların %67’sine kadar görülebilir. Psikolojik faktörler, özellikle anksiyete ve stres, globus semptomlarının ortaya çıkmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bunun yanı sıra, dil kökünün hipertrofisi gibi yapısal anormallikler de bu hissin ortaya çıkmasına neden olabilir. Globus hissinin genellikle benign (zararsız) olduğu unutulmamalı, ancak bazen alarm semptomlarıyla birlikte üst aerodigestif sistem kanserleri gibi daha ciddi durumlara işaret edebilir.

Bu hissin nedeni psikolojik olabilir mi?

Evet, boğazda bir yumru hissi, yani globus hissi, psikolojik olabilir. Yapılan çalışmalarda, globus hissi yaşayan hastaların, kaygı, depresyon ve somatik endişeler gibi psikolojik sıkıntılar ile, alexithymia ve nevrotizm gibi kişilik özellikleri sergiledikleri bulunmuştur. Ancak bu psikolojik faktörler, globus hissinin ana nedeni olma eğiliminde değildir. Bu durumu değerlendirirken hem psikolojik hem de fizyolojik faktörlerin dikkate alınması önemlidir.

Reflü boğazda yumru hissine yol açabilir mi?

Evet, reflü boğazda yumru hissine, yani globus faryngeus’a neden olabilir. Bu durum, mide asidinin boğaza ulaşarak tahrişe yol açmasıyla ortaya çıkar ve boğazda bir yumru hissi oluşur. Yapılan çalışmalar, kronik ses kısıklığı yaşayan bireylerin %50’sinden fazlasının laringofaringeal reflü (LPR) hastalığına sahip olduğunu göstermektedir. Ayrıca kulak burun boğaz uzmanlarına başvuran hastaların yaklaşık %10’u LPR teşhisi almaktadır. Yaygın belirtiler arasında ses kısıklığı, sürekli boğaz temizleme ve boğazda yumru hissi yer alır. Tedavi genellikle yaşam tarzı değişiklikleri ve bazı durumlarda mide asidini azaltmaya yönelik ilaç kullanımı ile yapılır.

Hangi tedaviler bu hissin geçmesine yardımcı olur?

Boğazda bir şeyin takılı olduğu hissi, yani globus hissinin giderilmesine yönelik tedaviler, altta yatan nedenlere yönelik odaklanır: Asit Reflü Yönetimi: Eğer gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) tespit edilirse, mide asidini azaltmak için proton pompa inhibitörleri (PPI’lar) reçete edilebilir. Konuşma ve Dil Terapisi: Boğaz kaslarını rahatlatmaya yönelik teknikler, özellikle kas gerilmesinin katkıda bulunduğu durumlarda faydalı olabilir. Psikolojik Müdahaleler: Stres veya anksiyeteyle ilişkili vakalarda, bilişsel-davranışsal terapi (BDT) veya antidepresanlar önerilebilir. Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Sigara içmek gibi tahriş edici maddelerden kaçınmak, stresi yönetmek ve yeterli su içmek semptomları hafifletebilir. Uygun tedavinin belirlenmesi için bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.

Uzun süreli boğaz hissi durumunda hangi tetkikler yapılmalıdır?

Uzun süreli boğazda bir şey takılıymış hissi (globus sensasyonu) çeşitli sebeplerden kaynaklanabilir, bunlar arasında asit reflüsü, stres veya tiroid problemleri yer alır. Altta yatan nedeni belirlemek için sağlık profesyonelleri birkaç tanı testi yapabilir: Fiziksel muayene: Boğaz, boyun ve lenf bezlerinin dikkatlice incelenmesi, olası anormalliklerin tespiti için yapılır. Nazolaringoskopi: Boğaz ve gırtlağı incelemek için burundan esnek bir teleskop yerleştirilir. Görüntüleme Yöntemleri: Boyun ve boğazdaki yapısal anormallikleri incelemek için röntgen, CT taraması veya MR gibi teknikler kullanılır. Yutma Testleri: Yutkunma fonksiyonunu değerlendirmek ve özofagus motilite bozukluklarını tespit etmek amacıyla baryumlu yutma testi yapılabilir. Özofagus Manometrisi: Özofagus kaslarının kasılma gücünü ölçerek motilite sorunlarını tespit eder. 24 Saatlik pH İzleme: Özofagusta asit seviyelerini değerlendirerek gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) teşhisi koymaya yardımcı olur. Laboratuvar Testleri: Enfeksiyon, tiroid fonksiyonu ve diğer olası altta yatan durumları kontrol etmek amacıyla kan testleri yapılabilir. Bu testler, hissin nedenini belirlemeye yardımcı olur ve uygun tedaviye yönlendirir.

Kaynakça:

https://health.clevelandclinic.org/feel-like-food-is-stuck-in-your-throat-what-to-do-and-how-to-find-relief

https://www.medicalnewstoday.com/articles/318633

Prof. Dr. Murat Topdağ

KBB ( Kulak Burun Boğaz)  Doktoru Prof. Dr. Murat Topdağ, 1978 yılında Malatya’da doğmuştur. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 2004-2009 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı’nda uzmanlık eğitimini tamamlamıştır. 2017’de Acıbadem Altunizade Hastanesi’nde görev yapmaya başlamıştır.. 2022 yılından itibaren İstanbul Kadıköy’de bulunan kendi kliniği MD ENT İstanbul’da da hastalarına hizmet vermektedir.