Çocuklarda ağız yaraları genellikle aft, viral enfeksiyonlar veya travmatik nedenlerle oluşur. Bu lezyonlar ağrıya, beslenme zorluğuna ve ağız hijyeninde bozulmaya yol açabilir. Doğru tanı ve tedavi, iyileşme sürecinin hızlanması açısından önem taşır.
Aftöz stomatit çocuklarda en sık görülen ağız yarası tipidir. Bağışıklık sistemi tepkileri, stres, vitamin-mineral eksiklikleri veya gıda alerjileri bu durumu tetikleyebilir. Tekrarlayan aftlarda altta yatan sistemik hastalıklar mutlaka araştırılmalıdır.
Herpetik gingivostomatit, özellikle 6 yaş altı çocuklarda görülen bulaşıcı bir ağız içi enfeksiyonudur. HSV-1 virüsü kaynaklı bu tablo, ateş, halsizlik ve yaygın ağız lezyonlarıyla seyreder. Erken antiviral tedavi, şikâyetlerin süresini kısaltabilir.
Travmatik ülserler, sert gıdalar, diş telleri veya yanlış fırçalama teknikleri sonucu gelişebilir. Çocuğun ağız hijyen alışkanlıklarının düzenlenmesi, uygun diş bakım ürünlerinin kullanılması ve travma kaynaklarının ortadan kaldırılması iyileşmeyi destekler.
Çocuklarda Görülen Ağız İçi Yaralarının Nedenleri
Çocukların sağlığında ağız içi yaralarının oluşumu, bazı temel faktörlere bağlıdır. İlk olarak, vücudun ihtiyaç duyduğu besin öğelerinin yetersiz alımı ön plana çıkar. Özellikle:
- Folik asit
- Demir
- D vitamini
- B12 vitamini
gibi bileşenlerin alımının yetersiz olması, ağız içi dokuların zarar görmesine neden olabilir. Bu zarar, zamanla yaralara dönüşebilir. Ayrıca, 0-3 yaş aralığındaki çocuklar keşfetme dürtüleriyle çevreden topladıkları mikropları ağız yoluyla vücutlarına alabilirler. Bu durum, ağız içinde yaralanmalara ve hatta enfeksiyonlara yol açar.
Stres de çocuklarda ağız yaralarının oluşumunda etkilidir. Ev içindeki huzursuz ortam çocuklarda stres yaratır ve bu stres ağız içi yaraları şeklinde kendini gösterebilir.
Son olarak, pamukçuk olarak bilinen mantar enfeksiyonları, özellikle küçük çocuklarda ağız içi yaralarına sebep olabilir. Bu durum kontrol altına alınmadığında yaraların yayılmasına neden olur. Dolayısıyla, çocukların ağız sağlığına dikkat edilmesi büyük önem taşır.
Çocuklarda Görülen Ağız Yaralarının Belirti ve İşaretleri
Çocukların sağlığında ağız içi yaralar sıkça rastlanan bir sorundur. Bu yaraların arkasında yatan sebepler çeşitlilik gösterir. Besin eksikliğinden kaynaklananlar genelde tek bir noktada belirirken, pamukçuk olarak bilinen durum daha geniş bir alanı etkiler ve beyaz, küf benzeri tabaka ile karakterize edilir.
Ayrıca, stres ve duygusal sıkıntılar sonucu oluşan yaralar genellikle dudakların dışında veya yanakların iç kısmında yer alır. Bu tip yaralar bazen çocuğun kendi dudaklarını ya da yanaklarını ısırması sonucu da gelişebilir ve darbe izleriyle kendini gösterir. Enfeksiyon kaynaklı yaralar ise şu belirtilerle tanımlanır:
- Renk değişiklikleri: Koyu kırmızı, beyaz ya da siyaha yakın tonlarda olabilir.
- Eşlik eden semptomlar: Yüksek ateş, halsizlik ve huysuzluk gibi belirtiler enfeksiyonun işaretleri arasındadır.
Bu yaraların doğru bir şekilde tanımlanması, çocuğun hızla ve etkin bir şekilde tedavi edilmesini sağlar. Dolayısıyla, ebeveynlerin ve bakıcıların bu belirtilere karşı dikkatli olmaları büyük önem taşır.
Çocuklarda Ağız Yaralarının Bitkisel Çözümleri
Çocukların karşılaştığı ağız yaraları için bitkisel tedaviler oldukça etkilidir. Öncelikle, yüksek besin değerine sahip bitkisel gıdaların diyetlerine eklenmesi önem taşır. Ayrıca, doğal yöntemlerle ağız sağlığını desteklemek mümkündür. İşte bu amaçla kullanılabilecek bazı bitkisel ürünler:
- Adaçayı, antiseptik özellikleri sayesinde yaraların iyileşme sürecini hızlandırır.
- Karanfil yağı, ağrıyı hafifletir ve enfeksiyon riskini azaltır.
- Meyan kökü, iltihabı giderir ve yara iyileşmesine katkı sağlar.
- Hindistan cevizi yağı, doğal bir antimikrobiyal olarak çalışır ve yaraların iyileşmesine yardımcı olur.
Ağız ve diş sağlığının korunması da bu süreçte kritik bir öneme sahiptir. Bu nedenle, çocuklar için üretilmiş özel diş bakım ürünleri kullanmak, ağız içi yaralarının önlenmesinde etkili bir adımdır. Böylece, çocukların ağız sağlığı korunarak yaraların oluşumu engellenmiş olur. Bu bitkisel tedavi yöntemleri, çocuklarda ağız yaralarına karşı doğal bir çözüm sunar.
Sıkça Sorulan Sorular
Çocuğun ağzında beyaz yara neden olur?
Çocuğun ağzında beyaz yaraların oluşumu genellikle bazı temel faktörlere bağlıdır. İlk olarak folik asit, demir, D vitamini ve B12 vitamini gibi besin öğelerinin yetersiz alımı ağız içi dokuların zarar görmesine yol açabilir. Ayrıca stresin de çocuklarda ağız yaralarının oluşumunda etkili olduğu bilinmektedir. Pamukçuk adı verilen mantar enfeksiyonları da özellikle küçük çocuklarda ağız içi yaralarına sebep olabilir. Bu faktörler çocuğun sağlığını doğrudan etkileyerek beyaz yaraların oluşumuna neden olabilir.
Çocuklarda ağız yarası ateş yapar mı?
Çocuklarda ağız yarası yüksek ateşe yol açabilir. Özellikle enfeksiyon belirtileri olan yüksek ateş, halsizlik ve huysuzluk görülebilir. Bu durumda ağız içi yaraları enfeksiyon kapabilir ve ateşi daha da yükseltebilir. Ayrıca ağız yarası olan çocuklarda genel sağlık durumunu dikkatle izlemek önemlidir. Çocuğunuzda bu belirtiler varsa vakit kaybetmeden bir sağlık profesyoneline başvurmak en doğrusudur.
Kaynakça:
https://raisingchildren.net.au/guides/a-z-health-reference/mouth-ulcers
https://www.stlouischildrens.org/health-resources/symptom-checker/mouth-ulcers

KBB ( Kulak Burun Boğaz) Doktoru Prof. Dr. Murat Topdağ, 1978 yılında Malatya’da doğmuştur. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 2004-2009 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı’nda uzmanlık eğitimini tamamlamıştır. 2017’de Acıbadem Altunizade Hastanesi’nde görev yapmaya başlamıştır.. 2022 yılından itibaren İstanbul Kadıköy’de bulunan kendi kliniği MD ENT İstanbul’da da hastalarına hizmet vermektedir.
Vakalar
İki taraflı frontal sinüs kaynaklı inverted papillom
Hastalıklar
Bilateral Tonsil Lenfoma Ameliyatı
Hastalıklar
Anadolu Yakası, İstanbul'daki Konumumuz