Reflü İçin Hangi Bölüme/Doktora Gidilmeli?

Reflü şikâyetleri olan kişiler genellikle Gastroenteroloji bölümüne başvurmalıdır. Bu bölümde yemek borusu, mide ve bağırsak hastalıklarının tanı ve tedavisi yapılır, reflüye neden olan faktörler değerlendirilir.

Kronik öksürük, boğazda yanma veya ses kısıklığı gibi ekstraözofageal reflü belirtileri varsa, Kulak Burun Boğaz uzmanına başvurulması da gerekebilir. KBB hekimi, reflünün boğaz ve ses tellerine etkilerini değerlendirir.

Tanı sürecinde endoskopi, pH metre ve manometri gibi ileri tetkikler yapılabilir. Bu sayede hem reflünün şiddeti hem de olası komplikasyonlar tespit edilir.

Tedavi planı, hastalığın tipine, şiddetine ve hastanın yaşam tarzına göre belirlenir. Medikal tedavinin yanı sıra beslenme düzeni ve uyku pozisyonu değişiklikleri de önem taşır.

Reflü için neden bir KBB doktoruna gitmelisiniz?

Reflü için bir KBB doktoruna gitmek özellikle önemlidir çünkü bu uzmanlar özellikle larenksofarengeal reflü (LPR) gibi durumlar konusunda derinlemesine bilgiye sahiptirler. LPR gastroözofageal reflüden (GERD) farklı olarak özofagus yerine boğaz ve ses kutusunu etkiler. KBB uzmanları asidin bu bölgeler üzerindeki etkisini detaylı olarak değerlendirebilen ve ileri düzeyde tanı koyma yetkinliğine sahiptirler.

Laringoskopi KBB uzmanlarının ses kutusu ve boğazdaki hasarı gözlemlemelerini sağlar. Bu reflüye bağlı sorunların doğru tanısında kritik bir adımdır.

24 saat pH izleme testi asidin boğaza ne sıklıkta ulaştığını ve bu durumun süresini kaydeder. Bu bilgiler asidin etkilediği bölgeleri doğru bir şekilde belirlemeye ve tedaviyi buna göre şekillendirmeye olanak tanır.

KBB uzmanları ayrıca LPR için özel tedavi planları geliştirebilirler. Bu tedaviler boğaz ve ses kutusunu asit hasarından korumak için özelleştirilmiş olup hastanın semptomlarını hafifletmeye yöneliktir. Proton pompa inhibitörleri (PPI’lar) gibi ilaçlar uygun dozajda kullanıldığında asidin zararlı etkilerini azaltabilir. KBB uzmanları hastanın yaşam tarzı ve diyetini özel olarak düzenleyerek reflüyü yönetmede etkili olabilir.

Reflü boğazı ve sesi nasıl etkiler?

LPR yani larenkofarengeal reflü boğaz ve ses üzerinde çeşitli belirtilerle kendini gösterir. Hastalığın boğaz ve ses telleri üzerindeki etkisi oldukça belirgindir. Ses kısıklığı ses tellerinin asidik içerikle teması sonucu tahriş olmasıyla ortaya çıkar. Bu durum sesin kalitesinde ve tonunda bozulmalara neden olur.

• Ses Kısıklığı: Asidin ses tellerine teması sonucu ses kaba ve hırıltılı bir hal alabilir.
• Boğaz Temizleme: Boğazda hissedilen sürekli bir tıkanıklık hissi sık sık boğaz temizleme ihtiyacı doğurur.
• Globus Hissi: Boğazda sürekli bir yumru veya tıkanıklık hissi yaşanır.
• Kronik Öksürük: Asidik içeriğin boğaza kaçması öksürük refleksini tetikler.
• Boğaz Ağrısı: Asitli içeriğin boğaz dokusuna sürekli teması tipik boğaz ağrısı tedavileriyle geçmeyen bir ağrıya sebep olur.
• Disfoni: Ses kalitesinde düşüş perdede değişiklikler ve ses yorgunluğu görülür.
• Larenjit: Ses kutusunun iltihaplanması ses kaybına yol açabilir.

Reflü kronik kulak ağrısına neden olabilir mi?

Reflü hastalığının kronik kulak ağrısına yol açabileceği bilinen bir durumdur. Bu özellikle gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) veya laringofaringeal reflü (LPR) olan bireylerde gözlemlenir. Asidik mide içeriğinin yemek borusunu geçerek nazofarinkse ve östaki borularına ulaşması sonucunda ortaya çıkar. Bu süreçte meydana gelen tahriş ve iltihaplanma östaki tüp disfonksiyonuna neden olur. İşte bu disfonksiyon kulak ağrısına dolgunluk hissine ve işitme problemlerine yol açabilir.

Reflü ile ilişkili kulak ağrısının temel nedenleri şunlardır:

• Mide asidinin yemek borusunu aşarak boğaza ulaşması,
• Nazofarinks ve östaki boruları üzerinde oluşturduğu tahriş,
• Östaki tüpü fonksiyon bozukluklarına bağlı semptomlar.

Östaki borularındaki bu fonksiyon bozukluğu orta kulakta sıvı birikmesiyle sonuçlanabilir. Bu durum efüzyonlu otitis media olarak bilinen kronik bir kulak enfeksiyonuna zemin hazırlar. Reflünün tedavi edilmesi bu tür kulak rahatsızlıklarının semptomlarını azaltabilir. GERD tedavisi kulak ağrısı ve diğer semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir.

Reflüden kaynaklanan LPR belirtileri nelerdir?

Laringeal faringeal reflü (LPR) mide içeriğinin larinks ve farenkse geri kaçması ile karakterizedir. Bu durum gastroözofageal reflü hastalığından farklı belirtiler gösterir. LPR özellikle üst aerodigestif sistem üzerinde etkilidir.

Boğaz Semptomları:

• Kronik öksürük: Sürekli ve açıklanamayan öksürük atakları yaşanır.
• Globus hissi: Boğazda sıkışmış veya tıkanmış bir şey hissi sıklıkla rapor edilir.
• Boğaz temizleme: Sürekli olarak boğazı temizleme ihtiyacı hissedilir.
• Boğaz ağrısı: Sabahları yoğunlaşan sürekli boğaz ağrısı görülür.

Ses Değişiklikleri:

• Ses kısıklığı: Özellikle sabahları veya uzun süre konuşulduktan sonra ses kısıklığı ortaya çıkar.
• Disfoni: Ses tonunda bozulma ve zayıf ses kalitesi görülür.

Solunum Semptomları:

• Kronik sinüzit ve geniz akıntısı: Reflü nedeniyle burun pasajlarının tahriş olması sonucu bu semptomlar gelişir.
• Hırıltı ve nefes darlığı: Reflü içeriğinin solunum yollarına kaçması sonucu bu semptomlar oluşabilir.

Diğer Semptomlar:

• Acı tat: Sabahları ağızda hissedilen acı tat reflünün oral bölgeye ulaştığını gösterir.
• Kulak ağrısı: Boğazdaki tahriş ağrının kulağa yansımasına neden olabilir.
• Disfaji: Yutma güçlüğü yiyeceklerin boğazda takılma hissi özofagusun tahrişiyle ilişkilendirilir.

KBB doktoru reflü ile ilgili sorunları nasıl teşhis eder?

KBB doktoru reflü ile ilgili sorunları teşhis ederken çeşitli yöntemler kullanır. Öncelikle hastanın klinik geçmişi ve semptomları detaylı bir şekilde değerlendirilir. Kronik öksürük ses kısıklığı boğazda yabancı cisim hissi ve yutma güçlüğü gibi belirtiler LPR’nin yaygın semptomları arasında yer alır. Bu semptomlar başka rahatsızlıklarla benzerlik gösterebileceği için hastanın ayrıntılı bir tıbbi geçmişi alınarak doğru teşhis için temel bir adım atılır.

KBB uzmanları genellikle nazofaringoskopi veya laringoskopi adı verilen bir yöntemle boğazı ve gırtlağı inceler. Bu prosedür sırasında burundan ince bir tüp yardımıyla boğaz ve gırtlak bölgesi kamerayla görüntülenir. Böylece uzman reflüye bağlı tahriş veya iltihaplanma belirtilerini doğrudan gözlemleyebilir.

KBB uzmanı laringoskopi sırasında Reflü Bulguları Skoru (RFS) ile boğazdaki fiziksel bulguları değerlendirebilir. Ayrıca hastanın bildirdiği semptomların şiddetini belirlemek amacıyla Reflü Semptom İndeksi (RSI) adlı bir anket uygulanabilir. Bu iki ölçüm tanıyı desteklemek için önemli veriler sağlar.

• Tükürük Pepsin Testi: İnvaziv olmayan bir yöntem olarak tükürük pepsin testi uygulanabilir. Bu test pepsin enziminin varlığını tespit ederek LPR tanısını destekler.
• 24 Saatlik pH İzleme: Daha zorlu vakalarda özellikle GERD şüphesi varsa 24 saatlik pH izleme kullanılabilir.

Kaynakça:

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/17019-acid-reflux-gerd

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/gerd/symptoms-causes/syc-20361940

Prof. Dr. Murat Topdağ

KBB ( Kulak Burun Boğaz)  Doktoru Prof. Dr. Murat Topdağ, 1978 yılında Malatya’da doğmuştur. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 2004-2009 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı’nda uzmanlık eğitimini tamamlamıştır. 2017’de Acıbadem Altunizade Hastanesi’nde görev yapmaya başlamıştır.. 2022 yılından itibaren İstanbul Kadıköy’de bulunan kendi kliniği MD ENT İstanbul’da da hastalarına hizmet vermektedir.