Burun İçi Yapışıklık Ameliyatı

Burun içi yapışıklık ameliyatı, burun pasajlarındaki tıkanıklığı gidererek hava akışını düzenlemek amacıyla yapılır. Cerrahi işlem, yapışık dokuların dikkatle ayrılması ve normal burun anatomisinin yeniden sağlanması esasına dayanır. Bu sayede nefes alma fonksiyonu iyileşir.

Ameliyat öncesi değerlendirme süreci, endoskopik muayene ve görüntüleme yöntemleriyle yapılır. Yapışıklığın yeri, derecesi ve eşlik eden diğer sorunlar detaylı şekilde belirlenir. Bu adım, operasyonun başarısı için kritik öneme sahiptir.

Cerrahi teknik, mikroskobik aletler ve hassas kesiler kullanılarak yapılır. Doku hasarının minimumda tutulması, iyileşme sürecini hızlandırır. Gerekli durumlarda silikon splint yerleştirilerek yeniden yapışma riski azaltılır.

Ameliyat sonrası bakım, düzenli burun temizliği ve doktor kontrolleri ile sürdürülür. İyileşme döneminde burun travmasından kaçınılmalı, reçete edilen ilaçlar eksiksiz kullanılmalıdır. Bu yaklaşım, kalıcı sonuçların elde edilmesini destekler.

Burun İçi Yapışıklığının Nedenleri Nelerdir?

Nazal adezyonlar yani burun içi yapışıklıklar burun boşluğunda ciddi tıkanıklıklara yol açar. Bu tıkanıklıklar çeşitli faktörlere bağlı olarak gelişebilir:

• Ameliyat Sonrası İyileşme: Burun operasyonları özellikle rinoplasti ve septoplasti sonrasında iyileşme döneminde mukozal yüzeyler arasında temas olabilir. Bu temas sonucu kaynaşmalar meydana gelir ve nazal adezyonlar oluşur.
• Travma veya Yaralanma: Fiziksel darbeler burun kırıkları veya burun kanamalarının ardından gelen agresif tedaviler burun mukozasının birbirine yapışmasına sebep olabilir.
• Kronik Enfeksiyonlar: Uzun süreli burun enfeksiyonları özellikle kronik rinosinüzit iltihap ve skarlaşma süreçlerini tetikleyebilir. Bu durum fibröz doku oluşumunu teşvik ederek adezyonların gelişimine zemin hazırlar.
• Cerrahi Komplikasyonlar: Endoskopik sinüs cerrahisi sırasında yapılan manipülasyonlar bazen istenmeyen adezyonlara yol açabilir. Bu genellikle burun içi yapıların yanlış tedavisi sonucunda ortaya çıkar.
• Radyoterapi: Baş ve boyun kanserleri için uygulanan radyoterapi mukozal zarın fibrozlaşmasına ve adezyon oluşumuna neden olabilir.
• Yabancı Cisim Reaksiyonu: Burun boşluğunda kalan yabancı cisimler inflamatuar bir reaksiyon başlatarak adezyonların oluşmasına sebebiyet verebilir.

Burun İçi Yapışıklık Teşhisi Nasıl Yapılır?

Nazal sineşi bilinen adıyla burun içi yapışıklık çeşitli tanı yöntemleri kullanılarak saptanır. Teşhis süreci hastanın tıbbi geçmişinin ayrıntılı bir analizi ile başlar. Doktorlar önceki burun sorunları enfeksiyon geçmişi ve burun kanamaları gibi bilgileri değerlendirir. Bu bilgiler mevcut durumu daha iyi anlamak için kritik öneme sahiptir.

Fiziksel muayene sırasında doktor bir burun spekulumu ile hastanın burun pasajlarını inceleyerek herhangi bir anormalliği gözlemlemeye çalışır. Anterior rinoskopi olarak bilinen bu basit yöntem ilk değerlendirme aşamasında faydalıdır.

Ayrıca daha detaylı bir iç görüntü elde etmek için burun endoskopisi uygulanır. Bu işlemde kullanılan endoskop:

• Ucunda kamera ve ışık bulunan esnek bir tüptür.
• Burun pasajlarının iç kısımlarını ayrıntılı bir şekilde görüntüler.
• Yapışıklıkları doğrudan tespit etme imkanı sunar.

Gerekli görüldüğünde daha kapsamlı görüntüleme tekniklerine başvurulur:

• Bilgisayarlı tomografi (BT)
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)

Burun İçi Yapışıklık Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Burun içi yapışıklık ameliyatı minimal invaziv yöntemlerle yapılır. Lokal veya genel anestezi altında gerçekleştirilen bu işlemde cerrah yapışıklıkların büyüklüğüne göre anestezi türünü belirler. Lokal anestezi genellikle sprey pamuklu çubuk veya enjeksiyon şeklinde uygulanır.

Daha zor vakalar için genel anestezi tercih edilir. Cerrahi süreçte endoskop kullanımı esastır. Bu ince ışıklı alet ile cerrah burun pasajlarını detaylı bir şekilde görselleştirir. Hassas bir erişim sağlanarak yapışıklıklar net bir şekilde görülür. Yapışıklıkların ayrılması için çeşitli aletler kullanılır:

• Cerrahi makas: Skar dokusunu kesmek için.
• Mikrodebrider: İltihaplı dokuyu tıraşlayıp çıkaran alet.
• Lazer: Minimum kanama ile kesikler yapar.

Ameliyat sonrası önlemler yapışıklıkların tekrar oluşmaması için kritiktir. Cerrah iyileşme sürecinde burun duvarlarını destekleyen bir ayırıcı veya splint yerleştirir. Bu genellikle birkaç gün ila birkaç hafta süreyle burunda kalır.

Burun İçi Yapışıklık Ameliyatının Riskleri Ve Komplikasyonları Nelerdir?

Burun içi yapışıklık ameliyatları çeşitli riskler ve komplikasyonlar içerebilir. Öncelikle intranazal yapışıklıklar burun boşluğundaki yara dokusunun sonucu olarak ortaya çıkar ve burun tıkanıklığına neden olabilir. Ameliyat sonrası uygun teknikler ve bakım bu riski azaltmada kritik öneme sahiptir.

• Kanama hem ameliyat sırasında hem de sonrasında gerçekleşebilir. Bu durum ek tedavi gereksinimini doğurabilir.
• Nazolakrimal kanala zarar aşırı gözyaşı akmasına sebep olabilir. Bu özellikle kanalın yakınındaki kemik çıkarılırken meydana gelir.
• Yapışıklık önleme başarısızlıkları yeterli önlemler alınmasına rağmen yeni müdahaleler gerektirebilir.

Burun İçi Yapışıklık Ameliyatı Sonrası İyileşme Sürecinde Ne Beklemelisiniz?

Burun içi yapışıklık ameliyatının ardından iyileşme süreci hastanın konforunu artırarak komplikasyonları en aza indirgeme odaklıdır. İlk hafta hastalar genellikle hafif ila orta dereceli ağrı hissederler. Bu dönemde ağrı yönetimi için doktorlar tarafından özel ağrı kesici ilaçlar reçete edilir. Burun tıkanıklığı ve basınç hissi de bu dönemin tipik semptomlarıdır. Ameliyat bölgesindeki hafif kabuklanma ve minimal kanama iyileşme sürecinin doğal bir parçası olarak görülür. Hastalar bu dönemde burunlarını temizlemekten kaçınarak semptomların kötüleşmesini önlemelidir.

Ameliyattan sonraki ilk haftalarda doktorlar genellikle şu hususları önerir:

• Burun boşluğuna yerleştirilen bir burun ayırıcı veya splint dokuların ayrılmasını sağlar ve yeniden yapışıklıkların oluşumunu engeller. Bu ayırıcılar duruma bağlı olarak birkaç gün ila birkaç hafta süreyle yerinde bırakılır.
• İyileşme sürecini desteklemek ve komplikasyonları erken teşhis etmek amacıyla düzenli takip randevuları hayati önem taşır. Bu randevularda genellikle endoskopik değerlendirme yapılır.
• Hastaların burun pasajlarını nemli tutmaları önerilir. Bu amaçla salin burun durulamaları kullanılabilir.
• Kabuklanma ve kalıntıların temizlenmesine yardımcı olmak için burun spreyleri reçete edilebilir. Bu spreyler inflamasyonu azaltarak yeniden yapışıklıkların önlenmesine yardımcı olur.

Burun İçi Yapışıklık Ameliyatı Solunum Ve Genel Sağlık Üzerinde Nasıl Bir Etki Yapar?

Burun içi yapışıklık ameliyatı solunum yollarının daha etkin kullanımını sağlar ve bu da genel sağlık üzerinde önemli faydalar sunar. Ameliyat sonrası hava akışının iyileşmesi solunum fonksiyonlarını doğrudan etkiler. Böylece hastalar fiziksel aktivitelerde ve günlük yaşamlarında daha rahat nefes alabilirler. İyileştirilmiş hava akışı sayesinde sinüs fonksiyonları da normale döner:

• Mukus drenajının artması kronik sinüs enfeksiyonları riskini azaltır.
• Geniz akıntısı ve buna bağlı tahrişlerde gözle görülür bir azalma meydana gelir.

Ayrıca burun tıkanıklığının giderilmesiyle baş ağrısı ve yüz ağrıları gibi rahatsız edici semptomlar da hafifler. Bu durum hasta için günlük yaşam kalitesinde belirgin bir artış sağlar. Horlama ve hafif uyku apnesi problemlerinin azalması gece uykularının daha verimli geçmesine ve dolayısıyla gün içi enerji seviyelerinin artmasına olanak tanır. Cerrahi müdahale sonucunda koku ve tat duyularında iyileşmeler görülebilir bu da yeme içme alışkanlıklarını olumlu yönde etkiler.

Sıkça Sorulan Sorular

Burun içi yapışıklık ameliyatı hangi durumlarda gerekir?

Burun içi yapışıklık ameliyatı, önceki cerrahiler, travmalar veya kronik iltihaplanmalar sonucu oluşan yapışıklıkların nefes almayı ciddi şekilde engellemesi halinde uygulanır.

Burun içi yapışıklık ameliyatı öncesinde hangi tetkikler yapılır?

Ameliyat öncesinde endoskopik burun muayenesi ve gerekirse bilgisayarlı tomografi çekilir. Bu tetkikler yapışıklığın yeri, derecesi ve tedavi planının netleşmesi için önemlidir.

Burun içi yapışıklık ameliyatı lokal mi genel anestezi ile yapılır?

Ameliyatın kapsamına bağlı olarak hem lokal hem de genel anestezi tercih edilebilir. Yaygın veya zor yapışıklıklarda genellikle hasta konforu için genel anestezi uygulanır.

Burun içi yapışıklık ameliyatında hangi teknikler kullanılır?

Ameliyat sırasında yapışıklıklar mikrocerrahi aletlerle açılır, doku yüzeyleri ayrılır ve yeniden yapışmayı önlemek için özel tamponlar veya silikon splintler yerleştirilir.

Burun içi yapışıklık ameliyatı sonrası tampon ne kadar kalır?

Yerleştirilen silikon splint veya tamponlar genellikle 5 ila 10 gün arasında burunda tutulur. Bu süre yapışıklığın ciddiyetine ve hastanın iyileşme hızına göre değişebilir.

Burun içi yapışıklık ameliyatı sonrası yeniden yapışıklık olur mu?

Ameliyat sonrası düzenli kontroller yapılmazsa veya iyileşme döneminde enfeksiyon gelişirse yeniden yapışıklık oluşabilir. Bu nedenle takip süreci çok önemlidir.

Burun içi yapışıklık ameliyatı sonrası iyileşme süresi ne kadardır?

Genellikle 1-2 hafta içinde günlük hayata dönüş mümkündür. Ancak tam iyileşme ve burun fonksiyonlarının oturması birkaç ay sürebilir. Düzenli bakım bu süreci hızlandırır.

Burun içi yapışıklık ameliyatı sonrası nelere dikkat edilmelidir?

Hastalar ilk haftalarda burnu darbelerden korumalı, önerilen burun yıkama solüsyonlarını düzenli kullanmalı ve doktor kontrol randevularını aksatmamalıdır.

Burun içi yapışıklık ameliyatı sonrası nefes alma tamamen düzelir mi?

Başarılı bir operasyon sonrası çoğu hastada nefes alma belirgin şekilde düzelir. Ancak ileri derece yapışıklıklarda iyileşme kısmen sınırlı kalabilir.

Burun içi yapışıklık ameliyatı sonrası estetik görünümde değişiklik olur mu?

Bu ameliyat fonksiyonel amaçla yapılır, genellikle dış görünümde bir değişiklik olmaz. Ancak eş zamanlı estetik sorunlar varsa ek cerrahi işlemlerle düzeltme yapılabilir.

Kaynakça:

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3416505/

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10648208/

Prof. Dr. Murat Topdağ

KBB ( Kulak Burun Boğaz)  Doktoru Prof. Dr. Murat Topdağ, 1978 yılında Malatya’da doğmuştur. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce Bölümü’nden mezun olduktan sonra, 2004-2009 yılları arasında Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı’nda uzmanlık eğitimini tamamlamıştır. 2017’de Acıbadem Altunizade Hastanesi’nde görev yapmaya başlamıştır.. 2022 yılından itibaren İstanbul Kadıköy’de bulunan kendi kliniği MD ENT İstanbul’da da hastalarına hizmet vermektedir.