Burunda Yabancı Cisim
Burunda yabancı cisimler oldukça yaygın bir sağlık sorunudur. Genellikle çocuklar tarafından buruna sokulan nesneler, zamanla belirti vermeye başlar. Bunlar arasında burun taşları, düğmeler, boncuklar ve metal parçalar gibi çeşitli nesneler bulunur.
Ayrıca pamuk, kağıt, nohut ve leblebi gibi daha küçük nesneler de buruna sokulabilir. Bu durum genellikle ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Doktora başvurulduğunda, bu yabancı cisimlerin varlığı tespit edilerek, uygun tedavi yöntemleri uygulanır. Bu sorun özellikle çocuklarda sık görülse de, yetişkinlerde de rastlanabilir. Bu nedenle, burun sağlığına dikkat etmek önemlidir.
Burunda Yabancı Cisimlerin Belirtileri
Burunda yabancı cisim bulunması, çeşitli belirtilerle kendini gösterir. En yaygın gözlemlenen semptom kötü burun kokusudur. Bu durum, burunda biriken bakteriler ve yabancı cismin çürümesi sonucu oluşabilir.
Ayrıca, burunda tek taraflı tıkanıklık da sıkça rastlanan bir belirtidir. Tıkanıklık, yabancı cismin burun kanalını kapatmasıyla meydana gelir. Kanlı akıntı da, burun dokusunun zarar görmesiyle ortaya çıkabilir.
Belirtiler arasında:
- Kötü burun kokusu
- Tek taraflı burun tıkanıklığı
- Kanlı burun akıntısı
Bu semptomlar, çocuklarda ve akli dengesi yerinde olmayan kişilerde daha sık görülür. Bu gruplarda, burunda yabancı cisim varlığı şüphesi güçlüdür. Uygun tıbbi müdahale, zamanında tanı ve tedavi için önemlidir.
Doktorlar bu belirtilerle karşılaştıklarında, ilk olarak burunda yabancı cisim ihtimalini değerlendirirler. Böylece, hastanın durumuna göre en uygun tedavi yöntemi belirlenir.
Burunda Yabancı Cisimlerin Teşhis Süreci
Burunda yabancı cisim bulunması durumunda teşhis süreci birkaç aşamadan oluşur. İlk olarak, hastanın şikayetleri ve hikayesi dikkate alınır. Bu bilgiler, hekimi doğru tanıya yönlendirir.
Ardından, standart Kulak Burun Boğaz (KBB) muayenesi gerçekleştirilir. Bu muayene sırasında, çoğu yabancı cisim kolaylıkla tespit edilir. Ancak bazı durumlarda, özellikle burnun arka kısımlarındaki yabancı cisimler için daha detaylı incelemeler gerekebilir.
- Gerekli durumlarda endoskopik muayene yapılır.
- Bu muayene ile burnun daha derin ve detaylı incelenmesi sağlanır.
- Böylece, gözle zor görülen yabancı cisimler de tespit edilebilir.
Ayrıca, bazı durumlarda radyolojik muayeneler de gerekebilir. Radyolojik muayeneler, özellikle x-ray ve benzeri görüntüleme teknikleri kullanılarak yapılır. Bu yöntemler sayesinde, bazen tesadüfen yabancı cisimler fark edilir.
Yabancı cisimlerin tespiti için bu yöntemler oldukça etkilidir. Bu teşhis süreci, hastanın sağlığına uygun müdahalenin yapılmasını sağlar ve sorunun hızlıca çözülmesine yardımcı olur.
Burundaki Yabancı Cisimlerin Tedavi Yöntemleri
- Yabancı cismin hemen buruna kaçtığı anlarda, ilk müdahale olarak ebeveynler çocuğun başını aşağı eğip, güçlü bir şekilde sümkürmelerini sağlamalıdır. Bu yöntem, özellikle küçük ve hafif cisimler için etkili olabilir.
- Yetişkinlerde ise, benzer bir yöntem uygulanır; burun sertçe sümkürülerek yabancı cismin dışarı atılması amaçlanır. Bu, acil bir çözüm olarak işe yarayabilir.
Ancak bu yöntemlerle cisim çıkarılamadığı durumlarda, profesyonel bir müdahale gereklidir. KBB uzmanları, burundaki yabancı cisimleri çeşitli yöntemlerle çıkarır. Genellikle lokal anestezi uygulanan bu işlemler, küçük çocuklarda genel anestezi altında da gerçekleştirilebilir.
Endoskop kullanımı da, daha karmaşık ya da derine yerleşmiş cisimlerin çıkarılmasında tercih edilen bir yöntemdir. Büyük burun taşları söz konusu olduğunda ise, taşlar önce küçük parçalara ayrılır, ardından bu parçalar dikkatlice çıkarılır.
Bu tedavi yöntemleri, yabancı cismin türüne ve konumuna göre değişiklik gösterir. Her durumda, uzman bir hekimin yönlendirmesiyle en uygun tedavi seçilmelidir.
Burundan Yabancı Cisim Çıkarıldıktan Sonra İzlenecek Adımlar
Burundan yabancı cisim çıkarıldığında, nazal kavitenin detaylı bir şekilde incelenmesi gereklidir. Bu inceleme sırasında, çocuklarda sıkça rastlanan birden fazla yabancı cisim olasılığı göz önünde bulundurulmalıdır.
Ayrıca, nazal mukoza ve septum dikkatlice değerlendirilmelidir. Little alanının da incelenmesi, olası komplikasyonların önlenmesine yardımcı olur. Eğer septal perforasyon tespit edilirse, aileye durum hakkında detaylı bilgi verilmelidir. Çünkü bu durum, ilerleyen dönemlerde çocukta çeşitli rahatsızlıklara neden olabilir:
- Burunda kuruluk ve kabuklanma
- Uyurken burundan ses gelmesi
- Burun tıkanıklığı
- Geç dönemde burun şekil bozuklukları
- Semer burun deformitesi
Yabancı cisim çıkarıldıktan sonra ortaya çıkabilecek infeksiyon veya mukoza yaralanmaları nedeniyle burun kanamaları yaşanabilir. Bu durumlar için uygulanabilecek yöntemler:
- Adrenalin emdirilmiş pamuk tamponlarla 5-10 dakika burun tıkanması
- Topikal dekonjestan spreylerin uygulanması
Uzun süre burunda kalan yabancı cisimler nazal florayı bozarak sinüzite yol açabilir. Bu nedenle, yabancı cisim çıkarılan hastalara nazal duş ve antibiyotik tedavisi önerilmelidir.
Tedavi sonrasında çocuklar, takip için 7-10 gün sonra tekrar kontrole çağrılmalıdır. Devam eden semptomlar varsa, nazal kavitenin yeniden değerlendirilmesi önem taşır. Bu semptomlar şunlar olabilir:
- Pürülan akıntı
- Kötü koku
- Kanama
Eğer nazal kavitede bir sorun görülemiyorsa, hastanın endoskopik inceleme için KBB hekimine yönlendirilmesi gereklidir. Bu adımların tamamı, burundan yabancı cisim çıkarılan çocukların sağlıklı bir iyileşme süreci geçirmesini sağlamak için hayati öneme sahiptir.
Burunda Yabancı Cisim ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Buruna yabancı cisim kaçarsa ne olur?
Buruna yabancı bir cisim kaçarsa veya sıkışırsa hızlıca müdahale edilmelidir. Nesne mıknatıs veya pil ise hemen çıkarılmalıdır. Çünkü bu nesneler birkaç saat içinde ciddi doku hasarına neden olabilir. Cismi çıkarmak için pamuklu çubuk veya benzeri aletler kullanılmamalıdır. Eğer nesne çıkarılamıyorsa acil tıbbi yardım alınmalıdır.
Burna yabancı cisim kaçmasında neler yapılır?
Yetişkinler burnuna yabancı cisim kaçtığını düşündüğünde, diğer burun deliğini kapatarak kuvvetlice sümkürmelidir. Bu yöntem işe yaramazsa bir doktora başvurulmalıdır. Burundan nefes almaktan kaçınılmalıdır çünkü cisim ciğerlere gidebilir. Ağrı hissediliyorsa, doktordan ağrı kesici ilaçlar hakkında bilgi alınmalıdır. Doktor, özel aletlerle cismi çıkarabilir ve gerektiğinde çocuklara sakinleştirici ilaç verebilir. Enfeksiyon belirtileri gelişirse, burundan gelen akıntının doğal olarak çıkmasına izin verilmelidir.
Burundan giren cisim nereye gider?
Burnuna giren bir cisim genellikle burun boşluğunda sıkışır. Burun boşluğu, septum tarafından iki yarıya ayrılan bir bölgedir. Burun boşluğunda, havanın filtrelenmesini ve ısıtılmasını sağlayan konka yapıları bulunur. Cisim küçükse, nazofarenkse geçerek yutulabilir veya öksürülebilir. Ancak cisim büyükse veya sıkışmışsa tahrişe, iltihaplanmaya ve enfeksiyona neden olabilir. Bu durumda tıbbi yardım almak gereklidir.
Burna kaçan cisimler nasıl çıkarılır?
Burna kaçan cisimlerin çıkarılması için çeşitli yöntemler bulunmaktadır. Öncelikle sağlam burun deliğini parmakla kapatarak etkilenen burun deliğinden hafifçe sümkürülmesi önerilir. Ancak güçlü üflemekten kaçınmak gerekir aksi takdirde nesne daha derine gidebilir. Çocuklar için anne/baba öpücüğü yöntemi kullanılabilir, ağızdan kısa ve keskin bir nefes verilerek basınç artırılabilir. Eğer nesne görünüyorsa ve kolayca erişilebiliyorsa kör uçlu bir cımbızla nazikçe çıkarılabilir. Pamuklu çubuklar veya parmaklarla nesneyi çıkarmaya çalışmamak önemlidir aksi halde nesne daha derine itilebilir. Nesne çıkarılamıyorsa veya kişi ağrı ya da kanama yaşıyorsa hemen tıbbi yardım alınmalıdır.
Burna kaçan cisim kendiliğinden çıkar mı?
Burna kaçan yabancı cisimler bazı durumlarda kendiliğinden çıkabilir. Özellikle küçük ve hafif cisimler solunum yoluyla veya çocuğun burnunu silmesiyle dışarı atılabilir. Ancak bu durum her zaman güvenilir değildir ve ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir. Tekrarlayan öksürük veya hırıltı gibi belirtiler görülüyorsa bu cismin hala burunda olduğunu gösterir. Ayrıca kötü kokulu veya kanlı akıntı da yabancı cismin varlığını işaret eder. Bu tür durumlarda profesyonel tıbbi yardım almak en doğru yaklaşımdır. Tek taraflı burun tıkanıklığı, çocuğun burnunu işaret etmesi ve sürekli ağlaması da yabancı cismin varlığını destekler bulgulardandır.
Burna kaçan boncuk nasıl çıkar?
Burna kaçan boncuk evde müdahale gerektirir. İlk olarak sakin olun ve çocuğunuzu rahatlatın. Eğer boncuk burun deliğinin dışında görünüyorsa nazikçe bir cımbız kullanarak çıkartabilirsiniz. Cımbız kullanırken dikkatli olmalı ve boncuğu daha derine itmeyecek şekilde hareket etmelisiniz. Boncuk görünmüyorsa çocuğun başını hafifçe öne eğerek bir burun deliğini kapatarak diğerinden hafifçe üflemesini sağlayın. Bu işlem boncuğun dışarı atılmasına yardımcı olabilir. Ancak bu yöntemler işe yaramazsa derhal bir kulak burun boğaz uzmanına başvurmalısınız. Profesyonel müdahale gerekebilir çünkü boncuk solunum yoluna ilerleyebilir.
Bebeğimin burnuna bir şey kaçtığını nasıl anlarım?
Bebeklerde burna yabancı cisim kaçması genellikle belirgin belirtilerle kendini gösterir. Çocuğunuz sık sık burnunu karıştırıyorsa veya rahatsızlık hissediyorsa bu durum dikkate alınmalıdır. Ayrıca burnundan sürekli olarak kanlı akıntı gelmesi bu tür bir sorunun işareti olabilir. Zaman zaman kötü koku ya da bir tıkanıklık hissi de gözlemlenebilir. Bu belirtiler eğer sürekli hale gelirse ve bir taraftan daha yoğun bir şekilde meydana geliyorsa bu durumda profesyonel bir sağlık kontrolü gerekebilir.
Burna yabancı cisim kaçmasında ilkyardım nasıl olmalıdır?
Burna yabancı cisim kaçtığında ilk yardım yöntemleri önemlidir. İlk olarak burun duvarına baskı uygulanarak kuvvetli bir şekilde nefes verilir. Bu işlem cismin dışarı atılmasına destek olur. Eğer yabancı cisim görünür durumdaysa el ile ya da cımbız kullanarak dikkatlice çıkarılmalıdır. Ancak bu mümkün değilse derhal tıbbi yardım alınmalıdır. Kesinlikle sivri ya da delici aletlerle müdahale edilmemeli ve su kullanılmamalıdır.