Mukus Retansiyon Kisti

Mukus Retansiyon Kisti, tükürük bezlerinin zarar görmesi sonucunda oluşur. Bu bezler ağız çevresinde tükürük üretirler ve normal şartlar altında bu sıvı doğrudan ağza akar.

Ancak bezlerden biri hasar görürse yanındaki dokularda kist ya da baloncuk şeklinde birikimler meydana gelir. Eğer bu kist dilin altında kalırsa basit Mukus Retansiyon Kisti olarak adlandırılır.

Mukus Retansiyon Kisti Oluşum Süreci

Tükürük, ağız sağlığı için önemli bir sıvıdır ve üç ana tükürük bezi tarafından salgılanır:

• Parotis bezleri,
• Submandibular bezler,
• Sublingual bezler.

Bu bezlerden özellikle sublingual bezler, dilin altında konumlanır. Bu bezlerin herhangi bir yaralanma veya hastalık sonucu zarar görmesi durumunda, tükürük doğrudan ağza ulaşamaz.

Zarar gören bez, tükürüğü sızdırmaya başlar ve bu sızıntı çevre dokuda birikir. Sonuç olarak, tükürük bezinin yanında sıvı dolu bir baloncuk, yani Mukus Retansiyon Kisti meydana gelir. Bu kistler, genellikle bezin çevresindeki dokuları etkiler ve çeşitli rahatsızlıklara yol açabilir.

Ranula Teşhis Yöntemleri

Ranula teşhisi genellikle doktorun fiziksel muayenesiyle başlar. Deneyimli bir doktor, hastanın ağzının iç yapısını değerlendirerek bu kistleri kolaylıkla tespit edebilir. Ancak teşhis süreci burada sona ermez. Mukus Retansiyon Kistinin doğru tanısı için doktorlar, genellikle şunları önerir:

Görüntüleme Yöntemleri:

• Ultrason, kistin yerini ve büyüklüğünü saptamak için kullanılır.
• Bilgisayarlı Tomografi (BT), daha detaylı görüntüler sağlar.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRI), çevre dokuların durumunu inceler.

Bu görüntüleme teknikleri, kistin yapısını detaylandırır ve potansiyel diğer sağlık sorunlarını dışlamada kritik rol oynar. Fiziksel muayene ve radyolojik çalışmalar, teşhisin kesinliğini artırırken, genellikle başka laboratuvar testlerine ihtiyaç duyulmaz. Her bir yöntem, doktorun kistin özelliklerini anlamasına ve en uygun tedavi planını belirlemesine yardımcı olur.

Mukus Retansiyon Kisti Belirtileri

Mukus Retansiyon Kisti, sıklıkla dilin altında veya çenenin altında kendini belli eder. Hastalar veya tıbbi profesyoneller tarafından genelde rahatlıkla tanımlanabilen bu kistler, çoğunlukla ağrısız ve yumuşak yapıdadır.

Nadiren kist içindeki sıvı toplanması hafif ağrılara yol açabilir. Ayrıca bazen bu kistler kendiliğinden patlayarak içindeki sıvıyı ağza boşaltabilir. Boşalma sonrası:

• Kist tekrar yavaş yavaş dolar
• Haftalar içinde eski boyutuna ulaşabilir

Bu süreç, genellikle birkaç kez tekrarlanabilir.

Mukus Retansiyon Kisti Tedavi Yöntemleri

Mukus Retansiyon Kisti tedavisi genellikle aktif müdahale gerektirir. Nadir vakalarda kist kendi kendine iyileşse de çoğunlukla medikal veya cerrahi müdahale şarttır.

Kistin içindeki sıvıyı boşaltma işlemi geçici bir çözüm sunabilir. Ancak bu yöntem, kistin yeniden dolmasını engelleyemez çünkü asıl sorun olan hastalıklı tükürük bezi yerinde kalmaya devam eder. Dolayısıyla daha kapsamlı tedavi yöntemleri devreye girer:

• Açık cerrahi ile kistin ve etkilenen tükürük bezinin tamamen çıkarılması
• Ultrason eşliğinde iğne ile drenaj, sonrasında ise:
  • Kist boşaltılır
  • Tükürük sızıntısını durdurmak için mutlak alkol içeren ilaç enjekte edilir

Bu işlemler, hastanın anestezi altında olduğu sırada gerçekleştirilir ve yaklaşık 30 dakika sürer. Tedavi, kisti ve altında yatan sebepleri kalıcı olarak ele almayı amaçlar.

Mukus Retansiyon Kisti Tedavisinin Potansiyel Riskleri

Perkütan tedavi yöntemi Mukus Retansiyon Kisti için oldukça etkili ve güvenli bir çözüm sunar. İşlem sonrası hastalar, genellikle hemen normal yemek yeme rutinlerine dönebilirler.

Tedavi edilen bölgede genelde hafif ve ağrısız bir şişlik meydana gelebilir. Bu şişlik birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Ancak her tedavi yöntemi gibi perkütan işlem de bazı riskler içerir:

• Nadiren, tedaviye rağmen kistin tamamen iyileşmemesi ve ikinci bir tedavi gerekliliği.
• Hastalıklı bezin ilaç enjeksiyonlarına direnç göstermesi durumunda, cerrahi müdahale ihtiyacı.
• Çok nadir olsa da enjeksiyon yapılan bölgede yakın sinirlere zarar verilmesi sonucunda geçici kas zayıflığı.

Sıkça Sorulan Sorular

Mukus Retansiyon Kisti neden oluşur?

Mukus retansiyon kisti genellikle yaralanmaya bağlı olarak gelişir. Zarar gören küçük tükürük bezleri normal akışını sürdüremeyince tükürük bezlerinde birikir. Bu birikim sonucunda tükürük bezlerinin çevresinde fibröz bir duvar oluşur. Neticede bu durum mukusun kapsüllenmesiyle psödokist formunu alır.

Mukus Retansiyon Kisti tehlikeli midir?

Mukus retansiyon kisti genellikle tehlikeli değildir. Ancak kafa travması durumunda kist yırtılabilir. Böyle bir yırtılma olursa komplikasyonlar meydana gelebilir.

Mukus retansiyon kisti nerede olur?

Mukus retansiyon kisti çoğunlukla tükürük bezi kanalları yakınında oluşur. Özellikle üst veya alt dudakların iç yüzeyinde sıkça rastlanır. Ayrıca yanakların iç kısımları ve dilin alt yüzeyi de bu kistler için yaygın yerlerdendir. Bu tip kistler genellikle dudak ısırma veya dudak emme gibi travmalar sonucu meydana gelir.

Kaynakça:

https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/mucous-retention-cyst

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4453822/