Ses Teli Polibi

Ses teli polibi vokal kordlarda oluşan iyi huylu bir lezyondur. Bu lezyonlar genellikle aşırı ses kullanımından ya da tahriş edici faktörlerden kaynaklanır. Bu faktörler arasında sigara kullanımı ve reflü de bulunur. Ortaya çıktıklarında ses tellerinin normal işlevini bozarlar. Bu durum sıklıkla ses kısıklığına hızlı yorulmaya ve nefesli konuşmaya yol açar. Böylece konuşma sırasında ciddi rahatsızlık hissedilir. Tedavi yöntemleri arasında ses terapisi öne çıkar. Ancak bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Ses Teli Polibi Nedenleri Nelerdir?

Ses teli polipleri vokal kıvrımların yanlış veya aşırı kullanımından kaynaklanan zararlara bağlı olarak gelişir. Özellikle yüksek sesle ve sürekli konuşmak bağırmak veya yanlış şarkı söyleme teknikleri bu lezyonların oluşumunda etkilidir. Sigara kullanımı ve gastroözofageal reflü hastalığı gibi durumlar da ses tellerine zarar verebilir ve polip oluşumuna zemin hazırlar. Ek olarak çevresel faktörler örneğin hava kirliliği ve alerjenler de ses tellerini tahriş ederek mevcut sorunları kötüleştirebilir. Nadiren polipler enfeksiyonlar veya hormonal dengesizlikler sonucu da ortaya çıkabilir. Bu nedenle ses sağlığını korumak büyük önem taşır.

Ne Kadar Yaygındır?

Ses teli polipleri özellikle belirli yaş grubundaki erkeklerde sık görülen ses kıvrımlarındaki iyi huylu büyümelerdir. Bu durum sıklıkla aşırı ve yoğun ses kullanımı gerektiren meslek gruplarında ortaya çıkar. Öğretmenler sunucular ve şarkıcılar bu risk altındaki gruplardır. Erkeklerde ses teli polipleri daha fazla rastlanmaktadır. Çalışmalar erkeklerin kadınlara kıyasla bu sağlık sorunundan daha fazla etkilendiğini ortaya koymaktadır. Yaklaşık olarak erkek vakalarının %60-70’ini oluşturduğu gözlemlenmiştir. Ses teli polipleri genellikle tek taraflı gelişir ve tedavi edilmediği takdirde kalıcı ses sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle erken teşhis ve uygun tedavi önem taşır.

Ses Teli Polibi Sırasında Neler Olur?

Ses teli polipleri ses tellerinin yüzeyinde gelişen benign lezyonlardır. Genellikle ses tellerine yönelik sürekli veya şiddetli travma sonucu oluşurlar. Şarkı söyleme veya bağırma gibi sesin aşırı kullanılması poliplerin en yaygın sebepleri arasındadır. Ayrıca sigara dumanı gibi irritanlara maruz kalmak ya da gastroözofageal reflü hastalığı da polip oluşumunu tetikleyebilir. Bu tür durumlar ses tellerinde lokalize bir iltihaplanma süreci başlatır.

• Sesin aşırı kullanımı
• Sigara dumanına maruz kalma
• Gastroözofageal reflü hastalığı

Ses tellerinin yüzeyi akut vokal travma durumunda genişlemiş küçük kan damarları olan telenjiektaziler içerebilir. Polipler saplı veya sapsız yapıda olabilir. Genellikle tek taraflıdırlar ancak bazı durumlarda iki taraflı da olabilirler. Özellikle belirgin bir travmadan hemen sonra polipler hızla büyüyebilir.

Sürekli ses teli irritasyonu ve inflamasyon ses tellerinin normal titreşimini engeller. Bu durum ses kısıklığına ve sesin nefesli çıkmasına neden olur. Ayrıca ses kullanımı sonrasında yorgunluk hissi de yaygındır. Polipler büyüklük ve yapısı itibariyle ses teli nodüllerinden daha büyük ve daha jelatinimsi bir yapıya sahiptirler.

Ses Teli Polibi Belirtileri Nelerdir?

Ses teli polibi vokal kordlarda meydana gelen ve sesle ilgili çeşitli sorunlara yol açabilen bir durumdur. Bu durumun en belirgin belirtisi ses kısıklığıdır. Ses telleri üzerindeki bu anormal yapı sesin pürüzlü ve kesik kesik çıkmasına neden olur. İlgili diğer semptomlar ise şunlardır:

• Nefesli veya zayıf ses: Ses tellerinin tam olarak kapanmaması hava kaçağına ve bu da nefesli bir ses tonuna sebep olur.
• Ses yorgunluğu: Uzun süreli konuşmalar sonrasında sesin hızla yorulması gözlemlenir.
• Ses perdesinde değişiklikler: Bireyler özellikle şarkıcılar ses aralıklarında azalma ve yüksek notalara ulaşmada zorlanma yaşayabilirler.
• Boğazda bir şey hissi: Bu durum genellikle boğazda yabancı bir cisim hissine neden olur ve sürekli boğaz temizleme ihtiyacı doğurur.
• Ağrı veya rahatsızlık: Özellikle uzun süreli ses kullanımı sonrasında boğazda ağrı hissedilebilir.

Ses Teli Polibi Nasıl Teşhis Edilir?

Ses teli polipleri teşhisi videostroboskopi ve diğer laringoskopi teknikleriyle gerçekleştirilir. Ses telleri üzerindeki bu iyi huylu lezyonlar genellikle vokal kordların ön ve orta üçte birlik bölgesinde yer alır. Sesin aşırı kullanımı sonucu bu polipler meydana gelir ve ya sapsız ya da pedinküllü şekillerde olabilirler. Lezyonların yüzeysel lamina propriasında inflamasyon ve ödem görülür. Akustik analizler jitter shimmer ve harmonik-gürültü oranı gibi parametrelerle ses kalitesi değerlendirilir. Bu yöntemlerle ses teli poliplerinin varlığı ve niteliği kesin bir biçimde belirlenebilir. Her bir değerlendirme ses sağlığının korunması açısından büyük önem taşır.

Ses Teli Polibi Nasıl Tedavi Edilir?

Ses teli polibi tedavisi poliplerin büyüklüğü ve türüne bağlı olarak değişiklik gösterir.

• Ses Terapisi: Küçük ve yeni oluşmuş poliplerde genellikle ilk tercih edilen yöntemdir. Ses terapisinin amacı ses travmasını azaltmak ve doğru ses tekniklerini öğreterek ses kıvrımı titreşimlerini iyileştirmektir. Bu sayede poliplerin çözülmesi hedeflenir. Özellikle şeffaf veya jelatinimsi gibi daha yumuşak polipler bu tedaviye daha iyi yanıt verir.
• Fonocerrahi: Ses terapisine yeterli yanıt alınamayan daha büyük ve lifli poliplerde cerrahi müdahale önerilir. Bu yöntem polipi dikkatli bir şekilde çıkararak ses iyileşmesini sağlar ve akustik ölçümleri iyileştirir.
• Kombine Tedavi: Fonksiyonel ve akustik sonuçları optimize etmek amacıyla ses terapisi ve cerrahi sıklıkla birlikte kullanılır. Bu kombinasyon yalnızca bir tedavi yöntemine göre genellikle daha başarılı sonuçlar sunar.

Komplikasyonları Nelerdir?

Ses teli polipleri ses kısıklığı gibi ses değişikliklerine neden olur. Sesin boğuk nefesli veya pürüzlü çıkmasına sebep olan bu durum poliplerin ses telleri üzerindeki normal titreşimi bozmasından kaynaklanır. Ses tellerinin tam kapanmaması konuşma sırasında ciddi sorunlara yol açar. Bu semptomlar polibin büyüklüğüne ve yerleşim yerine göre değişkenlik gösterir.

Bazı durumlarda ses teli polipleri solunum yollarını tıkayarak nefes alma güçlüğüne yol açabilir. Özellikle büyük polipler derin nefes alırken veya efor sarf ederken glottisi kısmen ya da tamamen tıkayabilir.

• Polipler kanama ve çevre dokularda şişliğe yol açabilir. Bu durum poliplerdeki damarların çoğalmasıyla daha da kötüleşir.
• Polipler iltihaplanabilir ve bu durum ikincil enfeksiyon riskini artırabilir. Özellikle asidik ortamların olduğu durumlar enfeksiyon riskini daha da artırır.
• Ses teli polipleri içlerinde kan pıhtıları oluşabilecek şekilde kan akışını bozabilir. Bu hem hava yolu tıkanıklığını hem de ses sorunlarını kötüleştirebilir.

Prof. Dr. Murat Topdağ

1978 yılından Malatya da doğan Murat Topdağ ilk ve orta öğrenimini tamamladıktan sonra lise eğitimini İstanbul da yapmış ve üniversite eğitimini Cerrahpaşa Tıp Fakültesi İngilizce bölümünde bitirmiştir. 2004 yılında Kocaeli Üniversitesi Kulak Burun Boğaz Anabilim dalında uzmanlık eğitimine başlayan Murat Topdağ 2017 yılına kadar burada çeşitli görevlerde bulunarak eğitim ve akademik hayatına devam etmiştir. 2017-2022 yılları arasında Acıbadem Altunizade hastanesinde çalışan Prof.Dr. Murat Topdağ evli ve 2 çocuk babası olup 2022 yılından itibaren kendi kliniğinde hastalarına hizmet vermeye devam etmektedir.